Jaarlijks produceert het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) het adviesrapport Financieringslastnormen. De versie van 2020 is op 21 oktober 2019 door de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkszaken aan de Tweede Kamer aangeboden. “Loonstijgingen zorgen voor een hogere hypotheek in 2020” is de boodschap van het Nibud. Maar in andere publicaties wordt juist gemeld dat tweeverdieners minder kunnen lenen in 2020. Heel verschillende boodschappen over dezelfde materie dus. Hoe zit het nu? We leggen het je uit.

Jaarlijks worden de inkomensnormen voor het verkrijgen van een hypotheek aangepast. De hoogte van je lening is immers niet alleen afhankelijk van de waarde van je woning, maar vooral ook van de hoogte van je inkomen. Daarbij kijkt het Nibud ook naar welk deel van je inkomen je aan woonlasten kunt besteden. Bij bepaling van die zogenaamde woonquote spelen meer factoren mee, bijvoorbeeld de hoogte van de rente en prijsstijgingen, maar ook fiscale ontwikkelingen.

“Jaarlijks worden de inkomensnormen voor het verkrijgen van een hypotheek aangepast.”

Problemen voorkomen
Doordat inkomens wijzigen kunnen ook de normen aangepast worden. Dat gebeurt dus in samenspraak met het Nibud. Door normen te geven wil de overheid het risico op financiële problemen door te hoge hypotheeklasten zo klein mogelijk houden. Het beleid lijkt effect te hebben. Het Nibud meldt dat uit recent onderzoek gebleken is dat slechts 8% van de woningeigenaren te maken heeft met te hoge woonlasten (vooral mensen met een relatief laag inkomen). Daarnaast heeft 79% van de kopers meer aan reserves achter de hand dan het minimum dat het Nibud adviseert.

“Door deze normen wil de overheid het risico op financiële problemen zo klein mogelijk houden.”

Verwachte loonstijging heeft verhogend effect op hypotheek
Het Nibud gaat bij de berekeningen uit van loonstijgingen in 2020 ten opzichte van 2019. Uitgegaan wordt van een stijging van 2,5%. Dat is niet onrealistisch. Het kabinet heeft gepleit voor verhoging van de lonen nu het economisch weer beter gaat. De burger moet gaan profiteren van alle maatregelen die zijn genomen om uit de crisis te geraken.

Vakbonden zetten bij de CAO onderhandelingen ook in op forse loonstijgingen. Uitgaande van die 2,5% stijging blijkt uit de berekeningen dat iedereen, eenverdiener of tweeverdiener, meer mag lenen in 2020. Het gaat dan om leenbedragen die 3000 tot 12.000 euro hoger zijn. Dat lijkt niet zo veel, maar kan natuurlijk net het verschil zijn tussen je droomwoning wel of niet kunnen kopen. Of die verbouwing die je graag wilt doen wel of niet kunnen financieren.

“Bij een loonstijging van 2,5% lijkt iedereen meer te mogen lenen in 2020.”

Tweede inkomen
Die verhoging heeft mede te maken met het advies van het Nibud om het tweede inkomen van tweeverdieners in 2020 voor 80% mee te tellen bij de bepaling van de hypotheeknorm. In 2019 was dat nog 70%. Dat betekent overigens niet dat tweeverdieners in alle gevallen meer kunnen lenen. Er zijn namelijk ook factoren die de leenmogelijkheden verlagen.

“Het tweede inkomen van tweeverdieners mag in 2020 voor 80% mee tellen.”

Geen loonstijging
Want waar het Nibud van een loonstijging van 2,5% uitgaat, daar gaat natuurlijk niet iedereen erop vooruit. Als gerekend wordt zonder loonstijging, dan ziet het plaatje er ineens heel anders uit. Tot een inkomen van ongeveer 30.000 euro is er dan nog wel sprake van een (beperktere) toename van leenmogelijkheden, maar vanaf een inkomen van ongeveer 43.000 euro worden de leenmogelijkheden juist minder dan in 2019. Hoe hoger het gezinsinkomen, hoe groter de afname van mogelijkheden globaal gezien wordt, tot ongeveer 10.000 euro bij een gezinsinkomen van ongeveer 100.000 euro. De meest voor de hand liggende reden is de inflatie. Door stijging van alle overige prijzen blijft er, bij een gelijkblijvend inkomen, minder over om aan de woonlasten te besteden.

“Als gerekend wordt zonder loonstijging, dan ziet het plaatje er ineens heel anders uit.”

Andere factoren
Verder speelt mee dat de hypotheekrenteaftrek voor hogere inkomens (boven de 68.507 euro) in 2020 verlaagd wordt van 49 naar 46%. En een hogere rentelast betekent dat er minder geleend kan worden. Daardoor nemen de mogelijkheden bij de hogere inkomens dus nog wat verder af. Daarnaast mag bij tweeverdieners het tweede inkomen dan wel voor een hoger percentage meegeteld worden, de woonquote (het percentage van het inkomen dat aan woonlasten besteed kan worden) daalt volgens het advies van het Nibud voor 2020 juist. En dat laatste geldt niet alleen voor tweeverdieners, maar voor iedereen.

“De woonquote daalt volgens het advies van het Nibud voor 2020 juist.”

Hogere hypotheek bij energiezuinige woning
In geval van een energiezuinige woning of het treffen van maatregelen daartoe mag in 2020 9000 euro meer geleend worden. Voor extreem energiezuinige woningen geldt een bedrag van 15.000 of 25.000 euro. De reden ligt voor de hand: als je minder kwijt bent aan gas, water en licht houd je wat meer over voor extra woonlasten.

“Voor een energiezuinige woning of het treffen van maatregelen daartoe mag meer geleend worden.”

Hypotheekverstrekking blijft maatwerk
In heel grote lijnen kun je dus in 2020 inderdaad meer lenen als de salarisverwachting van het Nibud (ongeveer) uitkomt. Stijgt je inkomen niet, dan zullen je mogelijkheden bij een inkomen vanaf ongeveer 43.000 euro afnemen. Vanzelfsprekend is dit een globale berekening en zijn er in de praktijk best uitzonderingen.

“Wil je weten wat je mogelijkheden in 2020 zijn? Neem dan contact met ons op.”

Bovendien biedt de wetgeving nog mogelijkheden om gemotiveerd enigszins af te wijken van de standaard leennormen. Het is dus van belang om goed naar de individuele situatie te blijven kijken. Overweeg je om iets bij te lenen en wil je weten wat je mogelijkheden in 2020 zijn? Of wil je verhuizen en precies weten wat je leenmogelijkheden volgend jaar zijn? Neem dan contact met ons op, dan houden we jouw situatie samen met je tegen het licht.